Những dự án xây dựng quy mô lớn thì không thể nào thiếu cáp dự ứng lực. Vậy cáp dự ứng lực là gì? Xây Dựng An Thiên Phát sẽ giải đáp cho bạn ngay sau đây.
Cáp dự ứng lực là một vật liệu quan trọng không thể thiếu trong các công trình lớn, đặc biệt là công trình giao thông, cầu, đường. Vậy cáp dự ứng lực là gì? Có điểm gì khác với các loại cáp thông thường? Hãy theo dõi nội dung mà Xây Dựng An Thiên Phát chia sẻ dưới đây, bạn sẽ biết mọi thông tin về loại cáp này. theo dõi ngay nhé!
Cáp dự ứng lực là gì?
Cáp dự ứng lực là những dây cáp bằng thép được bện lại để làm cáp trợ lực hoặc dây kéo các khối bê tông liên kết chắc chắn với nhau. Cáp có độ bền, tuổi thọ cao, không bị ảnh hưởng bởi tác động đến từ môi trường và được phân thành 3 loại chính dựa trên mục đích sử dụng:
- Cáp thi công cầu đường: đường kính 12.7 hoặc 15.24mm;
- Cáp xây nhà cao tầng: không có vỏ bọc ở ngoài;
- Cáp thi công đường hầm, dầm sàn dự ứng lực: có vỏ bọc bên ngoài giúp tiết kiệm thời gian và chi phí thi công.
Cấu tạo của cáp dự ứng lực
Cáp dự ứng lực bao gồm 2 bộ phận chính là sợi ứng suất trước và bó sợi ứng suất.
Sợi ứng suất trước
Sợi ứng suất trước có dạng hình tròn được sùng trong xây dựng bằng phương pháp tuốt bê tông, cốt thép hoặc sợi máy cáp thép và được phân thành 2 loại dựa trên hàm lượng carbon. 2 loại đó là:
- FMP 62: hàm lượng carbon C từ 0.62 - 0.65%;
- FMP 80: hàm lượng carbon C từ 0.78 - 0.83%.
Bó sợi ứng suất
Bó sợi ứng suất có nhiều sợi được cuộn với nhau thành các đường xoắn ốc. Bó 3 sợi dây sẽ không có sợi trung tâm còn bó 7 sợi dây sẽ có 1 sợi trung tâm.
Đặc điểm cáp dự ứng lực
Bởi vì được làm từ thép cao cấp nên cáp dự ứng lực có nhiều ưu điểm vượt trội so với những loại cáp khác, cụ thể là:
- Chịu lực tốt, có thể kéo và liên kết chắc chắn với các khối bê tông;
- Kết hợp với bê tông tạo thành bê tông cốt thép dự ứng lực, sử dụng cho các công trình vượt nhịp lớn;
- Tiết kiệm chi phí vật liệu, số lượng thanh gia cố, lớp bọc bảo vệ, nêm và nhân công;
- Không cần phải gia công kéo thẳng;
- Giảm tải cao, chịu nhiệt tốt.
Phân loại cáp dự ứng lực
Tùy vào đặc điểm cấu tạo mà cáp dự ứng lực được phân thành các loại sau:
Cáp dự ứng lực trần
Cấu tạo loại cáp này bao gồm các sợi cáp có lõi ở giữa và xung quanh là cái sợi xoắn tạo thành các bước xoắn đồng đều. Các bước xoắn bắt buộc phải lớn gấp đường kính danh định từ 12 - 16 lần.
Kích thước cáp dự ứng lực trần loại 7 sợi phổ biến là 9.53, 12.7, 12.9, 15.24, 15.7 và một số kích thước khác theo yêu cầu. Cáp đáp ứng đầy đủ các tiêu chuẩn quốc tế như: BS 5896, ASTM A416, AS 1311, GB/T 5224, JIS 3536, …
Loại cáp này sử dụng ở hầu hết công trình dân dụng, giao thông, thủy lợi và thường thấy ở các kết cấu như dầm, sàn, dầm hộp, tường chắn, cửa đập, …
Cáp dự ứng lực có vỏ bọc PE
Cáp có vỏ bọc PE bao gồm tao cáp trần được bôi lớp chống gỉ và vỏ bọc nhựa nguyên sinh HDPE dày 1 - 2mm. Tao cáp được sản xuất theo tiêu chuẩn ASTM A416 và FIB-30, đảm bảo an toàn cho các công trình sửa chữa.
Cáp mạ kẽm có vỏ bọc PE
Cáp mạ kẽm có vỏ bọc làm bằng nhựa PE dày 1 - 2mm, xung quanh được bôi lớp chống gỉ và được sản xuất theo tiêu chuẩn FIB-30, ASTM A416, thường dùng cho hệ thống cáp dự ứng lực ngoài, hệ có cáp có các tao song song PSS cho cầu văng, cầu Extradosed.
Cáp phủ Epoxy từng sợi đơn
Đây là loại cáp 7 sợi, mỗi sợi được sơn tĩnh điện epoxy làm vỏ bọc chống gỉ sét có độ dày 12- 280 micromet, sản xuất theo tiêu chuẩn TCVN 10952:2015, thường sử dụng cho tao cáp cường độ cao, cáp dự ứng lực ngoài, cáp giằng cầu vòm ống thép nhồi bê tông, có tao song song PSS cho cầu dây văng, cầu Extradosed.
Cáp phủ Epoxy điền đầy
Loại cáp này có cấu tạo 7 sợi, epoxy nóng chảy được phủ đầy hoàn toàn giữa các sợi cáp bằng phương pháp tĩnh điện, giúp hạn chế sự dịch chuyển các chất ăn mòn bằng mao dẫn hoặc áp lực thủy tĩnh khác và có khả năng chống gỉ sét cực kỳ cao.
Vỏ epoxy dày 380 - 114- micromet, đảm bảo chắc chắn, độ bám cao, không bị bong tróc. Tao cáp đảm bảo chất lượng theo tiêu chuẩn ASTM A882, ISO 14655.
Cáp phủ epoxy điền đầy được ứng dụng cho hệ cáp dự ứng lực ngoài, cầu vòm ống thép nhồi bê tông, cầu Extradosed..
Các bước thi công cáp dự ứng lực
Khi thi công cáp dự ứng lực cần phải đáp ứng được các tiêu chuẩn theo thuật theo những bước sau:
Lắp dựng cốp pha và đà giáo
Để thi công cần phải kéo dài cốp pha đáy dầm thêm 1.2m tính từ mép ngoài sàn thao tác, xung quanh sàn thao tác có các lan can bằng thép để bảo vệ. Sau đ1o cần phải đo đạc và xác định vị trí đặt neo, cáp và các con kê.
Lắp đặt thép lớp dưới của sàn
Thép lớp dưới của sàn được lắp theo chuẩn TCVN4453-1995 để đảm bảo sàn chắc chắn, chịu được trọng tải lớn.
Lắp đặt neo và cáp dự ứng lực
Lắp neo và cáp theo vị trí được đánh dấu, đảm bảo liên kết chặt chẽ với cốp pha, sau đó lắp thép gia cường cho đầu neo để tăng tính chắc chắn.
Cáp dưới mặt đất sẽ được cắt theo kích thước tính bằng công thức:
Chiều dài cắt cáp = chiều dài thiết kế giữa 2 đầu neo + 0.8m x số đầu neo kéo.
Đầu neo chết được chế tạo bằng máy ép thủy lực với chiều dài đế trần của cáo từ 1m trở lên và kích thước khi ép phing 2 của đầu neo chết phải từ 10cm trở lên.
Khi đã hoàn thiện phần dưới đất sẽ vận chuyển cáp dự ứng lực lên mặt sàn và lắp ở vị trí đánh dất trên cốp pha sàn theo từng cặp, mỗi cặp có 2 sợi đi liền nhau, đến vị trí đầu neo kéo thì đầu 2 sợi tách ra và cách nhau 20cm. Thứ tự rải cáp sẽ tùy thuộc vào thiết kế lưới cáp.
*Lưu ý: vị trí cáp dự ứng lực được phép sai số trong khoảng ± 10mm theo phương ngang và ± 5mm theo phương đứng.
Lắp dựng cốt thép lớp trên của sàn và thép đai
Quá trình này phải đáp ứng được tiêu chuẩn TCVN4453-1995. Nếu vị trí cốt thép trên hoặc thép đai cắt qua cáp này thì được phép dịch cốt thép ra khỏi vị trí đó ở khoảng cách vừa đủ để không làm thay đổi vị trí cáp. Sau đó, sử dụng con kê liên kết lớp thép dưới của để không dịch chuyển trong quá trình đổ bê tông sàn.
Lắp dựng con kê tạo profile cáp và các chi tiết đặt sẵn
Con kê được đánh dấu bằng màu sơn tương ứng với màu ở các vị trí cần đặt cốp pha sàn và được lắp đặt như sau:
- Con kê có khoảng cách 1m, được liên kết bằng dây thép 1mm, thép sàn và cáp dự ứng lực.
- Lắp đặt các chi tiết đặt sẵn, cáp điện, các ống kỹ thuật, cứu hỏa, thông tin, … theo thiết kế.
Đổ bê tông sàn
Kiểm tra mặt bằng trước khi đổ để đảm bảo các chi tiết được lắp chính xác và xác định lại vị trí đường dây kỹ thuật, đường ống theo thiết kế.
Bê tông được đổ liên tục từng khối theo chuẩn TCVN 4453-1995. Cần lưu ý trong quá trình sử dụng máy dầm và các phương tiện vận chuyển bê tông không được làm thay đổi vị trí cáp.
Tháo cốp pha thành, khuôn neo
Sau khi đổ 24h tiến hành tháo cốp pha cẩn thận, đảm bảo bê tông ở đầu neo không bị vỡ, nếu phát hiện nứt vỡ hoặc neo, thép dự ứng lực bị xê dịch cần báo ngay cho bộ phận kỹ thuật.
Kéo căng cáp dự ứng lực
Khi sàn đạt cường độ được 80% thì có thể tiến hành kéo căng dự ứng theo các bước như sau:
- Bước 1: Kéo theo các cấp lực: 0 Pk > 0.1 Pk > 0.5 Pk (lực kéo Pk được xác định bằng ứng suất kéo thiết kế, ma sát của hệ thống thiết bị, ma sát của sợi cáp và profile của cáp). Đo và ghi chép độ dãn dài tương ứng với mỗi cấp lực.
- Bước 2: Kéo căng cho toàn sàn: kéo theo hướng từ giữa sàn ra 2 biên, chân cột kéo trước, bó giữa nhịp sàn kéo sau. Kiểm tra độ tụt theo tần suất 3 sợi/ 1 sàn.
*Lưu ý: Khi thi công nếu gặp sự cố thì nên dừng ngay và báo cho các bên để giải quyết. Việc kéo căng hoàn tất khi tất cả các sợi cáp được kéo đến lực kéo yêu cầu, độ dãn dài và độ tụt neo nằm trong giới hạn cho phép.
Cắt đầu cáp thừa
Dùng dụng cụ chuyên dụng cắt đầu thép thừa, cần chú ý độ tụt vào phía trong mép sàn của cáp còn lại nằm trong khoảng từ 15 - 20mm.
Bảo vệ đầu neo
Công tác bảo vệ sẽ giúp đầu neo không bị ăn mòn bởi tác động môi trường, cách thực hiện như sau:
- Vệ sinh lỗ neo để tăng độ bám;
- Bôi mỡ trung tính cho neo và các đầu thép để chống gỉ sét, đứt gãy;
- Dùng vữa đặc, không co ngót đổ vào hốc neo để tránh sự xâm thực của môi trường.
Nghiệm thu công tác thi công cáp dự ứng lực
Kiểm tra lần lượt các hạng mục sau đây để chắc chắn rằng không có sai sót nào xảy ra:
- Kiểm tra vật tư, thiết bị;
- Kiểm tra chứng chỉ kiểm định thiết bị, xuất xưởng và kết quả thí nghiệm vật tư;
- Nghiệm thu công tác gia công, lắp đặt;
- Kiểm tra vị trí, profile sợi cáp;
- Kiểm tra vị trí, kích thước, độ nghiêng mặt neo kéo;
- Kiểm tra kích thước đầu neo chết;
- Nghiệm thu công tác kéo căng;
- Kiểm tra và phê duyệt trình tự kéo căng, các dung sai độ dãn dài, độ tụt neo, các phương án xử lý đối với các sự cố thông thường;
- Kiểm tra quá trình kéo căng, đánh giá kết quả và nghiệm thu công tác kéo căng;
- Nghiệm thu công tác cắt đầu cáp, bịt đầu neo;
- Kiểm tra công tác cắt đầu cáp thừa;
- Phê duyệt cấp phối vữa chèn hốc neo;
- Kiểm tra thi công chèn vữa và nghiệm thu.
Tháo dỡ ván khuôn
Sau khi nghiệm thu sẽ tiến hành tháo dỡ ván khuôn, khit hực hiện cần đảm bảo kỹ thuật để tránh rủi ro.
Ứng dụng của cáp dự ứng lực
Cáp dự ứng lực thường được sử dụng ở các công trình:
- Đường cao tốc, cầu , hầm mỏ, đường ống áp lực, kho chứa , tòa nhà cao tầng, các kết cấu và cấu kiện bê tông;
- Kết cấu cao, nhịp rộng, tải nặng, chống động đất, công trình dân dụng, nhà máy điện hạt nhân, bảo tồn nước và thủy điện;
- Dầm, sàn bê tông dự ứng lực trong các tòa nhà cao tầng;
- Công trình thủy lợi.
>>>XEM THÊM:
- Biện Pháp Thi Công Tầng Hầm Nhà Phố An Toàn, Hiệu Quả
- Khoảng Cách Xà Gồ Mái Tôn Đúng Chuẩn, Phong Thủy
- Cấu Kiện Là Gì? Các Loại Cấu Kiện & Ứng Dụng
Trên đây là tất cả thông tin xoay quanh câu hỏi cáp dự ứng lực là gì, hy vọng đã giúp bạn giải đáp được thắc mắc. Đừng quên thường xuyên theo dõi website của Xây Dựng An Thiên Phát để biết thêm nhiều thông tin khác.
